Küçük Çocuklarda Yüksek Tansiyon

Küçük çocuklarda tansiyon yükselmesi çok nadir görülür. Hipertansiyon başlıca kalp, santral sinir sistemi, böbrek ve göz komplikasyonları (olumsuz sonuçları) açısından önemli bir risk faktörüdür. Hipertansiyonun nedenleri çocuğun yaşına göre değişmektedir. Sıklık sırasına göre yeni doğanlarda böbrek atardamarı tıkanıklığı, böbrek toplardamarı tıkanıklığı, doğuştan böbrek anomalileri; ilk yıl ve 1-6 yaş arasında aort damarındaki yapısal anomaliler ve böbrek hastalıkları hipertansiyondan sorumlu olmaktadır. 6-12 Yaş arasında böbrek ve damarlarına bağlı nedenler ve esansiyel hipertansiyon görülmektedir. 12-18 Yaşları arasında ise hipertansiyon nedenleri erişkinlerinkilerden farklı değildir.

Çocuklarda normal kan basıncı aralığı bilinmemektedir, hipertansiyonun tanımı da kesin değildir, çünkü çocukluk çağındaki normal değerlerde karışıklıklar vardır. Çocuklarda kan basıncı standartları yaşa paralel olarak artmaktadır. Her yıl yaşla birlikte sistolik (büyük) kan basıncında 1.5mmHg, diastolik (küçük) kan basıncında 0.7mmHg artış olmaktadır. Büyüyen çocukta kan basıncı boy ile ilişkilidir. Toplumda tansiyon ölçmek için sfigmomanometreler kullanılır. Kan basıncı ölçümündeki aletten, ölçümü yapan kişiden ya da hastadan kaynaklanan hatalar olabilir. Sfigmomanometri 3 yaş altındaki çocuklara uygulandığında ilave faktörler doğruluğu etkiler. Birincisi, kol çevresinde fazla değişiklikler vardır bu nedenle manşon seçilirken bu nokta dikkate alınmalıdır (seçilen manşon ön kolun 1/3’ünden küçük, 2/3’ünden büyük olmamalıdır). İkincisi, ölçüm sıklıkla çocuğun huzursuzluğu nedeniyle güçleşir. Üçüncüsü, seslerin kaybolmasını çocuklarda duymak sıklıkla zordur ve çoğunlukla seslerin şiddetinin azaldığı değer bunun yerine kaydedilir.

Kan basıncı ölçümündeki bu sınırlamalar nedeniyle, hipertansiyon tanısı ancak bir ya da birkaç hafta boyunca üç farklı ölçümde okunan yüksek kan basıncının varlığı ile konulur. Normal kontrollerde kan basıncı ölçümü sağlıklı çocuk ve adölesanlar için yılda en az bir kez yapılmalıdır. Yenidoğan döneminde göbek arter kateterizasyonu, diyabet, şişmanlık, çocuk veya ailede hiperlipidemi (kanda yağların fazla olması) varlığı, ebeveynlerde hipertansiyon olması, birinci veya ikinci derece yakınlarında erken kalp krizi veya felç hikayesi, periyodik yüksek kan basıncı gibi risk faktörlerinin varlığı halinde daha sık kan basıncı ölçümleri yapılmalıdır.

Tedavi
Tüm çocuk ve yetişkinlerde hipertansiyondan birincil korunma için sağlıklı bir diyet, tuzdan fakir beslenme, fiziksel aktivitenin artırılması, şişmanlığın önlenmesi ve tedavisi önerilmektedir. Çocukta ve ergende hipertansiyon tedavisinde amaç, kan basıncını 95 persantilin altına indirmek ve hipertansiyonun uzun süreli etkilerini önlemektir. İlaçsız ve ilaçlı olarak iki grupta toplanabilir. İlaçsız tedavi, şişmanlığın giderilmesi, tuz alımının kısıtlanması ve fizik egzersiz yapma alışkanlığının kazanılması, potasyum ve kalsiyumdan zengin besinlerle beslenme şeklinde sıralanabilir. İlaçsız tedavi 90 persantilin üstünde kan basıcına sahip çocuklarda ilk uygulanacak tedavi tipidir. Sekonder hipertansiyonlu olgularda tedavi öncelikle sebebe yönelik olmalıdır, idrar söktürücü ve antihipertansif ilaçlar da kullanılmaktadır. Hipertansiyonu bulunan çocuk ve ergenlerin spor yapmaları kısıtlanmamalıdır. Hipertansiyonlu çocuklar egzersiz yapmayı benimsemelidir.

Kategori: ÇOCUK HASTALIKLARI, Genel, Haberler