Ekonomik Sıkıntıları Çocuklara Nasıl Açıklamalı?

01 Temmuz 2014 Devamı

SORUNLARINIZI SAKLAMAYA ÇALIŞMAYIN

Uzmanlar stres ve kaygılarla boğuşan anne-babaların çocuklarıyla para konusunu konuşmakta zorladıklarını, bazen de çocukları kendi stres ve kaygılarından koruma güdüsüyle sorunlarını çocuklarıyla paylaşmaktan kaçındıklarını belirterek, bunun doğru bir davranış olmadığını vurguluyorlar.

Çocukların evde yaşanan değişiklikleri ve gerginlikleri mutlaka fark edecekleri ve gerçeklerin anlayacakları bir dille anlatılmaması durumunda bilgi boşluklarını kendi hayal güçleri ile ya da medya veya arkadaşlarından duydukları bilgilere dayanarak dolduracaklarını belirtiyorlar.

Çocuklarla açık ve dürüst bir şekilde konuşmanın önemli olduğunu vurgulayan uzmanlar çocuklara aşırı yük yüklemekten ya da bilmeleri gerekenden fazlasını anlatmaktan da kaçınılması gerektiğini ifade ediyorlar.

YAŞINA UYGUN AÇIKLAMALAR YAPIN
Çocuklarınızı dikkatle dinlemeniz, sorularını yanıtlamanız ve yaşına uygun açıklamalarda bulunmanızın önemine işaret eden NYU Çocuk Araştırmaları Merkezi’nden Prof. Anita Gurian çeşitli yaşlardaki çocukların para konularını nasıl algıladıklarını anlatıyor:

5 yaşından küçük çocuklar
Bu yaşlardaki çocuklar daha çok kendileri ile ilgilidirler ve kendilerinin bakılıp korunacağı konusunda basit, somut güvenceler verilmesi yeterlidir. Pahalı oyuncaklar yerine çıkartma, sakız gibi kısa vadeli küçük ödüllere razı olabilirler.

6-9 yaş arası çocuklar
Bu yaşlardaki çocuklar pahalı şeyleri sonra almak için bekleme ya da tasarruf etme mefhumlarını anlayabilirler. Katalogları inceleyerek doğum günlerinde ya da diğer özel günlerde alınmak üzere istek listesi oluşturabilirler. Alışverişlerde etiketleri okuyarak ürün fiyatları arasında karşılaştırma yapabilirler.

10-12 yaş arası çocuklar
Verileri daha komplike bir şekilde bir araya getirebilir ve ailenin tasarruf etme ihtiyacını anlayabilirler. Tasarruf etmenin günlük yaşamı nasıl etkileyeceğini kavrarlar ve fikirleri ile aile bütçe planlamasına katkıda bulunabilirler.

Ergenler
Ergenler modayı takip etme ya da arkadaşlarında olan şeylere sahip olma istekleri nedeniyle zorlanabilirler. Buna karşın para sıkıntısı olduğunda ihtiyaçlarını öncelik sırasına göre sıralamayı bilirler. Ekonomik krizin etkilerini anlayabilir ve sorunları daha ayrıntılı olarak tartışabilirler, para sıkıntısının çok göze batmayan sonuçlarını da fark edebilir ve sorunların çözümüne aktif olarak katkı yapabilirler.

ANNE-BABALAR NELER YAPMALI?

Çocuğunuza örnek olun

Sorunları nasıl çözümlediğinizi, kriz durumunda neler yaptığınızı ve kararları nasıl verdiğinizi çocuğunuza gösterin. Durumu güvenle idare ettiğinizi görmeleri kendilerinin de yaşamın zorlukları ile baş edebileceklerini öğretir.

İstek ve ihtiyaç farkını öğretin
Finansal durumunuzu çocuğunuza istekler ile ihtiyaçlar arasındaki farkı ve insanın her isteğinin yerine gelmeyeceğini öğretmek için fırsat olarak değerlendirin. Tasarruflu olma ve para harcama konusundaki değerlerinizi onlara aktarın.

Suçluluk duymayın
Çocuklarınızın bazı isteklerine “hayır” demekten dolayı kendinizi suçlu hissetmeyin ve ailedeki herkesin harcamalar konusunda daha dikkatli olması gerektiğini ifade edin.

Düzenli açıklamalar yapın
Aile gelirindeki azalmanın aile bireylerinin yaşamını nasıl etkileyeceğini konuşacağınız düzenli aile toplantıları yapın. Bu toplantılarda şu konuları ele alın:

Tatil ve eğlence planları gibi yaşam tarzında meydana gelecek değişiklikler
Para harcarken öncelik verilecek konular ve bütçe planlaması
Her bir aile bireyinin harcamaları kontrol etme konusunda yapabilecekleri
Ergenlerin para kazanma olasılıkları
Ev işlerine dahil edin

Çocuklarınızı bebek bakımı, ev temizliği gibi ev işlerine katılmalarını sağlayın ancak aileyi maddi olarak desteklemek zorunda oldukları fikrini vermeyin. Aile rutinlerinizi mümkün olduğunca korumaya gayret edin.

Yalnız olmadığınızı anlatın
Başka ailelerin de benzer sorunlar yaşadığını ve onların da tasarruf etmeye çalıştıklarını anlatın.

Duygularınızı ölçülü biçimde paylaşın
Durumun sizi düşündürdüğünü ifade edin ancak duygularınızı çok fazla ya da çok sık belli etmeniz çocukta gereğinden fazla strese neden olabilir. Çocuklar güvenlikleri için ailelerine bağımlıdırlar ve anne-babalarını gergin ve öfkeli görmek güvenlik duygularını zedeleyebilir.

Dürüst olun
Çocuğunuzun ailenin ekonomik durumuna ilişkin sorularını güven uyandırıcı ve saygılı bir şekilde yanıtlamanız çocuğun özgüven, sorun çözme becerisi ve bilgisi kazanmasına katkı sağlar.