Doğum Sonrası Rahim Küçülmesi Nedir?

Hamilelikten önce 30-40 gr ağırlığında, 7 cm uzunluğunda, 4 cm genişliğinde ve 2-2,5 cm kalınlığına olan rahim doğumdan sonra eski durumuna dönmeye başlar. Doğumdan sonra eski durumuna dönen uterus, yani rahim hiç doğum yapmamışlara göre biraz daha büyük kalır. Lohusalık döneminde gebelik sırasında organlarda meydana gelen değişikliklerin tekrar eski haline dönmesine involusyon denir. En önemli involusyon da uterusta yani rahimde olur.

Gebelik sırasında rahmin hacmi ve ağırlığı önemli derecede artar. Doğumdan sonra ise hızla eski halini almaya başlar. Doğumdan hemen sonra rahimin boyu 15 cm, genişliği 12 cm, kalınlığı 10 cm kadardır. Yassı bir armut şeklindeki uterus (rahim) ortalama 1 kilo ağırlıktadır.

Plasentanın çıkışından hemen sonra rahim göbeğin biraz altına kadar iner ve doğumu izleyen 1. günden itibaren rahim ağırlığı azalmaya başlar. Birinci haftada 500 gr ve 2. haftada 200 gr ağırlığında olan rahim lohusalık döneminin sonunda 50-60 gr ağırlığına ulaşır.

Doğumdan sonraki ilk 6 hafta, yani lohusalık olarak adlandırılan dönem rahim ve tüm organların gebelik öncesi halini alma dönemidir. Ancak her organ ve sistemin gebelik öncesi haline dönmesi farklı zaman alabilir ama genel olarak bu süreç 6 hafta ya da halk arasında söylendiği gibi yaklaşık olarak 40 gündür.

Doğumdan sonra eski durumuna dönen rahim, hiç doğum yapmamışlara göre biraz daha büyük kalır. Doğum sırasında 10 cm kadar açılan ve kağıt kadar incelen rahim ağzı da doğumdan hemen sonra hızla kapanamaya başlar ve 1. haftanın sonunda 1 cm açıklık kalır. Rahim ağzının da tamamen eski halini alması 6 haftayı bulur.

Vajinal doğum yapanlarda rahim ağzı enlemesine oval bir şekilde izlenirken, sezaryen doğum yapmışlarda hiç doğum yapmamış kadınlar gibi yuvarlak olarak izlenir.

Doğum sonrası rahim küçülmesi nedenleri

Gebelik boyunca bebek ve plasenta ile birlikte yaklaşık olarak 20 kat büyüyen rahim, plasenta ve bebeğin çıkışı sonrası hızla küçülmeye başlar. Bebeğin doğumundan hemen sonra yaklaşık 20. gebelik haftası boyutuna kadar küçülür. 1. haftanın sonunda ise 12. gebelik haftasına, doğum sonra 6. haftanın sonunda, yani gebelik ve lohusalığın sonunda gebelik öncesi boyutuna iner.

Doğumda plasentanın ayrılmasından hemen sonra, plasentanın rahim duvarına yapıştığı alan yarı yarıya küçülür. Bu küçülme sayesinde hamilelikte bebeği besleyen ve plasentanın çıkması ile uçları açık kalan damarlar kapanır ve böylelikle kanama azalır.

Rahim kaslarının güçlü bir şekilde kasılarak küçülmesi doğum sonrası kanamaları önleyen temel mekanizmadır. Kaslar bu görevini yapamaz ise atoni adı verilen doğum sonrası kanamalar olabilir. Bu kasılmalar ağrı olarak hissedilebilir ve bunlara “afterpain”, halk arasında ise son ağrıları adı verilir. Bu ağrılar doğumdan sonra 2 – 3 gün daha devam edebilir. Daha önceki doğum sayısı artıkça kasılmanın hissedilmesi de daha kuvvetli olur. Özellikle bebeğin emzirilmesi sırasında refleks bir uyarı ile beyinden salgılanan oksitosin hormonu rahim kasılmalarını sağlar ve ağrılar emzirme sırasında daha fazla hissedilir.

Rahmin içini döşeyen endometrium adlı tabakanın eski halini alması ise 3 haftada olurken plasentanın yerleştiği alan yaklaşık olarak 6 haftada iyileşir.

Kategori: Doğum Sonrası, Genel, Haberler, Kadın