Çocuğunuzu Yaşama Nasıl Hazırlayacaksınız?

1- Ona sevginizi gösterin
Çocuklar yaşamak, gelişmek için sevgiye ihtiyaç duyarlar. Ebeveynin duygusal ilgi ve desteği çocuğa dünyayı keşfetmesi için güvenli bir temel sağlar. Araştırmalar özellikle çocuğun hayatının ilk yılında olmak üzere erken dönemde anne-baba veya bakım verenin çocuğa gösterdiği sevgi ve ilgi ile iyi bir duygusal ilişki kurmasının çocuğun ileriki yıllardaki fiziksel, zihinsel ve duygusal gelişiminde çok büyük etkisi olduğunu ortaya çıkarmıştır. Sevgi ve duygusal yakınlığın çocuk beyninin gelişmesinde de etkili olduğu yine araştırmalarla ortaya çıkarılmıştır.

Kucaklamak, gülümsemek, cesaretlendirmek, çocuğu dinlemek ve vakit bulunduğunda çocukla birlikte oyun oynamak sevgiyi gösterme yollarından bazılarıdır. Çocuğun ihtiyacı olduğunda yanında olmak, rahatlatmak çocukta güven duygusunun oluşmasına ve ebeveynle güçlü bir bağlanma oluşturmasına yardımcı olur. Çocuğun heyecan duyduğu, zevk aldığı şeyleri paylaşmak da aynı şekilde önemlidir.

2- Çocuğun temel ihtiyaçlarını karşılayın
İyi bir gelişim gösterebilmesi için iyi beslenmesi, dinlenmesi, uyuması ve rahat olmasının sağlanması önemlidir (altının kuru olması, kulak ağrısı, ateş vs çözümlenmesi).

Beslenme beyin gelişimi için de çok önemlidir. Protein, vitamin ve minerallerin diyette düşük olarak verilmesi, kalorili gıdaların gereğinden az ya da fazla verilmesi gelişimi yavaşlatarak, zihinsel gelişiminde geri kalmasına neden olabilir.

Sağlıklı gelişimi için iyi bir uyku almasına özen gösterin. Uyku beyin ve zihinsel gelişim için önemli rol oynar. Düzenli ve rahat uyku hem fiziksel gelişime hem zihinsel gelişime yardımcı olur.

3- Çocuğunuzla konuşun
Araştırmalar çocukluğun erken dönemlerinde ebeveynlerin çocuklarla sık olarak konuşmasının zihinsel gelişimi olumlu yönde etkilediğini ve bu çocukların diğer çocuklara göre daha zengin bir sözcük dağarcığına sahip olduğunu göstermektedir.

Küçük çocukla konuşmada ne konuşulabileceği konusunda zorlanılıyorsa, yapılan aktivitelerin söze dökülerek anlatılması önerilir. Örneğin şimdi senin mamanı hazırlıyorum, karnın acıkmış olmalı, şu anda sana banyo hazırlıyorum, suyu ısıtacağım, köpük koyacağım vs…

4- Çocuğunuza düzenli okuyun
Konuşmadan sonra, çocuğun hayal yeteneğini, sözcük dağarcığını ve konuşmasını geliştirmek için en önemli şey çocuğa yüksek sesle okumaktır. Çocuklara her gün düzenli, yüksek sesle okumak gelişmiş ülkelerde sıklıkla tavsiye edilip, uygulanmaktadır.

Okunan şeyin ille de çocuk kitabı olması gerekmemektedir. Okuduğunuz bir dergi, gazeteyi de yüksek sesle okuyup çocuğunda faydalanmasını sağlayabilirsiniz.

5- Yeterince çevresel uyaran almasını sağlayın
Çocuğun insanları, çevreyi, yaşamları öğrenebilmeleri için onları görmesi, içinde bulunması gereklidir. Her yeni etkileşim ona dünya hakkında ve onun içinde kendi yeri ile ilgili bir bilgi verir. Araştırmalar yeni deneyimler yaşamasına olanak sağlayan zengin çevre şartlarında büyüyen çocukların daha büyük ve daha aktif beyne sahip olduklarını göstermektedir.

Burada “çocuğun gün içinde devamlı uyaran alması gerekli” gibi yanlış anlamaya kapılmamak önemlidir. Böyle bir durumda çocuklar aşırı uyarılmış hale gelebilirler ki bu da öğrenmelerine ve gelişmelerine olumsuz etki yapar. Oynadığı oyuncak ve objelerin çeşitli olmasını sağlamak önemlidir.

Oyuncakların yuvarlak, üçgen, kare, dikdörtgen gibi çeşitli şekillerde, çeşitli renklerde, değişik sesler çıkaran ve çeşitli dokularda olması sağlanabilir. Birlikte markete, alışverişe gitmek, yürüyüşe çıkmak, etkileşimli oyunları birlikte oynamak gibi basit günlük aktiviteler bile çocuğun uyaran alması ve beynin gelişmesi için faydalı olur.

Yeni insanlarla tanışmak ve sosyal ortamlara sık çıkmakta çocuğun sosyal uyaranları alması ve sosyal yetilerinin gelişmesine yardımcı olur.

6- Çocuğunuzun yeni girişimlerini destekleyin
Beynin çocuklukta gelişmeye başlayan ve bütün yaşam boyu gelişen önemli özelliklerinden biri problem çözme yetisidir. Yeni bir aktivite çocuğa kolay gelmezse, çocuk bu aktiviteyi başarmak için yeni yollar ve yöntemler bulmaya çalışır. Burada çocuğa yeni, bilmediği aktivite ve uğraşlar sağlamak ve ilk başta yapamadığında hemen yardımcı olmamak önemlidir. Örneğin çocuk bir kutuyu açmaya çalışırken hemen elinden alıp açıp vermektense bir süre onun açma yollarını bulmasını beklemek, yapamıyorsa bir iki öneri söyleyip yine onun yapması ve yollarını bulmasını desteklemek gerekir.

7- Kendinizi ihmal etmeyin
Mutsuz, depresif anne-babalar veya bakım verenler çocukların ihtiyaçlarına yerinde, zamanında ve duyarlı bir şekilde cevap veremezler. Araştırmalar özellikle annenin depresif olmasının çocuğun gelişimini olumsuz yönde etkilediğini göstermektedir. Kendi yaşamını iyi kurmuş, verimli, kendine güveni ve saygısı olan ebeveynler bunu çocuğa da yansıttıkları için çocuk gelişimine olumlu yansımaları olur.

Depresyon konusunda bilinçlenmek ve bir uzman yardımı almak çok önemlidir. Depresif olan ebeveynin sorumlulukları diğer kişilerle paylaşması iyi olur. Eğer çocuğa bakan boşanma, ölüm gibi nedenlerle tek kişi ise etrafta yardımcı figürlerin, desteklerin olması çok önemlidir. Anne ve babaların kendilerine zaman ayırmaları, kendi mutluluk ve sağlıklarını sağlamış olmaları dolaylı yollardan çocuğun iyi gelişmesine katkıda bulunur.

8- Çocuk bakımını iyi yaptırın
Eğer anne-baba çalışıyor ise 0 ile 2 buçuk/3 yaş arasında iyi bir bakıcı bulmak çok önemlidir. Çocuklarda nesne sürekliliği ve sağlıklı bağlanma özellikleri oluşması için bakım verenin değişmemesi, sürekli olması çok önemlidir. Bundan dolayı bakıcı seçerken başta bunu düşünmek, daha sonra da çocuğun sağlıklı gelişimi için aynı kişi ile bakımını sürdürmek önemlidir.

2 buçuk – 3 yaş sonrası ise anne çalışsın ya da çalışmasın eğer ailenin imkanları var ise çocuğun kreş ya da ana okullarına gönderilmesi çocuğun bağımsızlığının, bireyselliğinin, sosyalleşmesinin gelişmesinin sağlanmasında çok önemlidir. Nitekim gelişmiş birçok ülkede 3 yaşından sonra yarım gün de olsa yuvaya gitme oranı neredeyse %100 civarındadır. Ülkemizde hem ekonomik nedenler, hem de geleneksel faktörler nedeniyle bu oran ne yazık ki çok düşüktür.

Kategori: Çocuğum, Genel, Haberler