Ben Dili Neden Zararlı?

Eğitimci-Yazar/Dr.Özgür Bolat anlatıyor…

Ben bir sınıfa girdim öğretmen “çocuklar misafirimiz var ses yapmayın, bakın üzülüyorum” dedi. Sonra bir anne çocuğuna yemek yediriyor, “ hadi çocuğum yemeğini ye bak üzülüyorum” dedi. Başka bir anne “hadi yemeğini ye bak anneannen üzülüyor” çocuklar bu durumda diyorki, olayın benimle ilgisi yok. Olayın annemle, öğretmenimle ilgisi var deyip kendi duygusu önemsizleşiyor. Sanki annesini üzmemek için, annesini mutlu etmek için yada öğretmenini mutlu etmek için çalışmasını gerektiğini düşünüyor ve kendi duygusu önemsizleşiyor. Bir öğretmen, “ çocuklar bahçede çok koşuyorsunuz size bir şey olacak korkuyorum” çocuklarda demişki, “ ama öğretmenim siz korkacaksınız diye biz bir türlü oyun oynayamıyoruz”.

Anne yada öğretmenin üzüleceği şeyler çocuk için üzüntü vermeyebilir. O yüzden anne kendi duygusunu çocuğa empoze etmek zorunda değil.
Çocuk diyorki,
1. Annemin duygusu önemli benim duygum önemsiz.
2. Annem benim yüzümden üzülüyor. O zaman bir insanın duygusu başka bir insana bağlıdır. Çünkü annemin duygusu bana bağlı. Sonra çocuk mutsuz olduğunda kendisine soruyor

” acaba beni şuan kim mutsuz ediyor?, benim mutsuzluğum kime bağlı?” sonra etrafında suçlu aramaya başlıyor.
Aslında çocuğa öğretilmesi gerekilen tek şey şudur, “benim duygum bana bağlı”

Şöyle bir araştırma var; Çocuklarını psikolojik kontrol altına alan aileler var mesela “sizin için neler yapıyoruz bir türlü okumuyorsun”, “o kadar para veriyoruz, özel okula gönderiyoruz seni ve sen derslerini yapmıyorsun” burada verilen mesaj ne? Sen bizim için çalışmalısın. “saçımızı süpürge ettik seni dershaneye gönderiyoruz ama sen çalışmıyorsun”. Psikolojik kontrol yapan ailelerin ne kadar ben dili kullanıp kullanmadığı bakılıyor, bir ailede psikolojik kontrol yapma dürtüsü ne kadar fazla ise, ben dilini o kadar kullanıyorlar çünkü ben dili bir manipulasyon.

• Bu tip ailelerde şunları çok görüyoruz;
• Ben dilini çok kullanıyorlar
• Şuçlamayı çok kullanıyorlar
• Çocukları için yaptıklarını anlatıyorlar
• Ödül mekanizmasını çok fazla kullanıyorlar
• Övgüyü çok fazla kullanıyorlar
• Çocukları karşılaştırıyorlar

Bunların hepsi aynı kontrol mekanizmasının farklı farklı parçaları. Bunun bir de olumlu kontrolleri var; mesela diyorki, “çocuğum seninle gurur duyuyorum” çocukta şunu düşünüyor, “benim görevim annem ve babamı gururlandırmak” peki bunun ne tür bir sakıncası var? Şöyleki, çocuk bir iş yapacak o iş biraz zor ve diyorki “ eğer ben bu işi başaramazsam annem benimle gurur duymayabilir, o zaman ben bu işi yapmayayım” ve yapması gereken işten uzaklaşıyor.

Birisi anlattı bana, piyano sevmeyi çok seviyormuş arada çalıyormuş adam abisi de çok iyi çalarmış, bir gün babası abisine gururla bakmış ve abisine “seninle gurur duyuyorum” demiş. Adam şunu söyledi, “ben düşündüm, asla babamın o gururunu kazanamayabilirim, ben asla abimden daha iyi olmayabilirim ve elime piyanoyu sürmedim” dedi. O adam görevini babasını gururlandırmak olarak görmeseydi, sadece kendisi için eğlence için yaptığını düşünseydi, o zaman derdiki, ben bunu çalayım ve başkası için değil kendim için çalayım derdi ve onu yapardı. Ve belkide abisinden daha önde ama asla bilmiyoruz çünkü görevini babasını gururlandırmak olarak gördüğü için asla onu yapmadı.

İkisi de aynı mekanizma yapmazsan üzülürüm, yaparsan gurur duyarım.

Sorumluluk Sahibi Çocuk Nasıl Yetiştirilir hakkında merak ettiklerinizi buradan bulabilirsiniz…

Kategori: Soru-Cevap