Antibiyotikler

Türkiye`de de birçok bakteride antibiyotiklere karşı direncin çok yüksek olduğu araştırmacıların  önemle vurguladığı acı bir  gerçek .

Bunun da en önemli  nedeni  , antibiyotiklerin  çok yaygın ve kontrolsüz kullanılması. Eczaneden istenildiği zaman alınabilmesi, kolay ulaşılabilir olması, antibiyotiklerin kontrolsüz kullanımının yolunu açmış oluyor.  Araştırmalar gösteriyor ki, antibiyotiklerin kontrolsüz kullanıldığı  diğer ülkelerde  de direnç  bizde olduğu gibi çok

Türkiye`de antibiyotiklerin yüzde 40 – 50 si  gereksiz kullanılıyor.  Dünyanın her yerinde ,  gelişmiş ülkelerde de gereksiz ve yanlış kullanım var. Ama gelişmişlik düzeyiyle paralel olarak bu oran azalıyor. Gelişmiş ülkelerde değişik kontrol önlemleriyle bu oranlar yüzde 10 – 15`lere  kadar düşebiliyor.

Antibiyotiklere direnç gelişmesi sonucunda ilaçlar (antibiyotikler) etkisiz kalıyor.   Dolayısıyla bu dirençli bakterilerle  oluşan enfeksiyonların tedavisinde ilaçların yetersiz kalması , buna bağlı ölüm oranlarının  ve  istenmeyen sonuçların  artması kaçınılmaz oluyor. Hastanede tedavi başarısızlıkları nedeniyle yatış sürelerinin uzaması, dolayısıyla tedavi maliyetlerinin artması gibi çeşitli   problemler   ortaya çıkıyor.
Antibiyotiklere  direnç varlığı  tedavi  süresini  en az 1 hafta ile 10 gün arasında uzatır. Ağır  hastane enfeksiyonları  hem toplumda hem de hastanelerde çok ciddi bir problem olarak  gittikçe daha fazla  dikkatleri  çekmektedir.   Toplumdaki enfeksiyonlarda direnç problemini bir şekilde çözebiliyoruz ama hastanelerde mevcut bütün antibiyotiklere dirençli bakterilerin varlığında  çaresiz kalabiliyoruz.
Gereksiz  antibiyotik  kullanımı  ve  sonuçta  dirençli bakterilerin varlığından tüm sağlıklı insanlar zarar görebilir. Ancak en sık yeni doğanlar, çocuklar ve yaşlılar zarar görüyor. Karaciğer ve böbrek fonksiyonlarının henüz olgunlaşmaması sebebiyle yeni doğanlar , yine ileri yaşlarda bu organların fonksiyonlarının azalması nedeniyle yaşlılar daha fazla zarar görüyor.
Tüm ilaç tüketimi arasında antibiyotikler son yıllarda hep birinci sırada yer alıyor. Bu durum tabii ki bilinçsiz ve denetimsiz kullanımından kaynaklanıyor. Oysa Avrupa ülkelerinde ilaç tüketimi arasında dördüncü, beşinci sıralarda yer almaktadır

Doğru ve akılcı antibiyotik kullanımında hem doktora hem de hastaya önemli  görevler düşüyor.   Antibiyotiklerin en çok suiistimal edildiği hastalık grubu solunum yolu enfeksiyonlarıdır. Her enfeksiyonda antibiyotik kullanılmayacağı gibi , her antibiyotik de   her enfeksiyonda kullanılmaz. En sık görülen enfeksiyonlar olan solunum yolu enfeksiyonlarının yüzde 60 – 70`i virüslerden kaynaklanmaktadır.    Bu durumda antibiyotik verildiğinde yüzde 60- 70  oranında antibiyotik gereksiz kullanılmış oluyor.
  Doğru ve akılcı antibiyotik kullanımı için  ; doğru  dozda , doğru  hastalıkta   ( yani sadece bakterilerin yol açtığı enfeksiyonlarda, virüslerin neden olduğu gripal  enfeksiyonlarda  değil )  , doğru sürede , doğru antibiyotik ve  mutlaka  doktor gözetiminde almak şarttır.

Dr .Şükrü Çido

TÜRKİYE  HASTANESİ

Kategori: Uzm.Dr. Şükrü Çido, Yazarlar