Otizm Testlerinde Ne Soruyorlar?

Otizm karmaşık yapılı. Çok bileşenli. Kesin tanı için test gerekli. Peki otizm testlerinde ne soruyorlar?

Otizm varlığını belirleyecek özel bir test yok. Bunun yerine doktor çocuğu gözlemliyor, dil yeteneğine bakıyor, davranış değişimlerine odaklanıyor. Bu amaçla geliştirilmiş, gelişimsel bilgi toplamayı kolaylaştıran testler var.

Otizm tanısı için genellikle birkaç teste katılmak gerekebilir. Erken belirtiler 18 aya dek farkedilse de tanı 2 – 3 yaşına dek kesinleşmeyebilir. Bu yaşlarda çocukta gelişimsel ve sosyal sıkıntıları gözlemlemek çok daha kolaylaşır.
Otizmi belirleyebilmenin bir yolu çocuğu oyun oynarken gözlemlemek.

Kesin otizm tanısı için aşağıdakilerden en az altısı (ikisi sosyal yetenekler kategorisinde) olmalı:

Sosyal yetenekler

Dille ilişkili olmayan davranışlarda sorunlar. Göz teması kurmada güçlük, ifadesiz yüz buna örnek.

Yaşıtlarla arkadaş olamama. Tek başına oynama eğilimi.

Deneyimlerini, duygularını, ilgilerini başkalarıyla paylaşmama.

Başkalarının duygularına duyarsızlık.

İletişim yetenekleri

Geç konuşma. İletişim kurmaya heves duymama.

Diyalog başlatmada güçlük. Konuşmanın parçası olamama.

Yinelenen sözcükler ve kalıplar.

Ebeveynlerin hareketlerini, özellikle oynarken taklit etmeme eğilimi.

Davranışlar

Olağandışı nesnelere ve konulara yoğun ilgi duyma.

Sürekli tekrarlanan davranışlar. Olduğu yerde sallanma, dönme, el çevirme veya çırpma.

Kalıplaşmış davranışlarda küçük değişikliklerde huzursuzluk.

Yinelenen hareketlere ilgi. Oyuncak arabanın dönen tekerleğine saatlerce bakmak vb.

Tedavi

Otizmin tedavisi yok. Sorunu çözen tek tip ilaç da. Otizm belirtilerini gündelik yaşamı aksatmayacak düzeye çekmeye çalışan tedaviler ve önlemler çeşitli. Doktorunuz bazı önerilerde bulunabilir. Seçeneklere bakalım:

Davranış ve iletişim terapisi

Otizmle ilişkili sosyal güçlüklere, davranış zorluklarına ve iletişim sorunlarına odaklanan çok sayıda program var. Kimi sorunlu davranışları azaltarak yerine başka yetenekler koymaya yönelirken kimi de otistik çocukların çevreyle iletişimini arttırmayı hedefliyor.

Eğitici terapi

Otistik çocuklar eğitim terapilerine olumlu tepki veriyor. Aktivitelerle desteklenen bu terapilerde amaç sosyal yetenekleri geliştirerek davranış ve iletişim güçlüklerini aşmak. Özellikle okul öncesi dönemde terapiye katılanlarda gelişim daha belirgin.

İlaç

Otizm belirtileri ilaçla geriletilemez ama kontrol altına alınabilir. Anksiyete için antidepresan önerilebilir mesela. Ciddi davranış bozukluklarının tedavisi için antipsikotik ilaçlar da kullanılabilir.

Başka sağlık sorunları

Otistik çocuklarda epilepsi ve sindirim bozukluğu gibi başka sağlık sağlık sorunları da görülebilir. Tedavide alınacak önlemleri, kullanılacak ilaçları mutlaka doktorunuza danışın. İlaç etkileşimi ve yan etkilere azami dikkat şart.

Kategori: Genel, Haberler, Sağlık & Güzellik