Yüksek Ateş Beyinde Hasar Yapar mı?
Çocuklarda ve özellikle küçük çocuklarda yüksek ateş aileleri en fazla kaygılandıran durumlardan biri. Aileler özellikle yüksek ateş nedeniyle çocuğun havale geçirmesinden ve beyninde hasar meydana gelmesinden korkuyorlar.
Yüksek ateş gerçekten de beyinde hasara neden olur mu? Ateş nedir ve neden yükselir? Vücudun “termostat” sistemi nedir? Ateşe bağlı havaleler ne sıklıkta görülür ve tehlikeli midir? Ateş durumunda neler yapmak gereklidir?
İşte ateş ile ilgili olarak merak ettiğiniz, kaygılanmanıza neden olan tüm soruların yanıtları:
Yüksek ateş beyinde hasara neden olur mu?
Tek başına ateş beyinde hasara neden olmaz. Ateşin beyinde hasara neden olabilmesi için vücut ısısının uzun bir süre boyunca 42 derecenin üzerinde kalması gerekir. Ancak beyninde bulunan “termostat” sistemi sayesinde hiçbir tedavi uygulanmasa bile, çocuk aşırı kalın giydirilmediği veya çok sıcak bir ortamda bulunmadığı sürece enfeksiyonlara bağlı ateşin 40.5 derecenin üzerine çıkması çok nadir bir durumdur.
Aileler ateş düşürücü önlemler alınmadığı takdirde ateşin sürekli yükselmeye devam edeceğinden ve hatta 42 derecenin dahi üzerine çıkabileceğinden endişe ederler. Oysa bahsedilen “termostat” sistemi vücut ısısının belli derecelerin üzerine tırmanmasını önler.
Bu nedenle enfeksiyona bağlı bir ateşin, dış etkenler söz konusu olmadığı sürece 42 dereceye yükselmesi mümkün değildir. Vücut ısısının 42 dereceye yükselebilmesi için güneş altındaki bir arabada uzun süre kapalı kalmak gibi bir çevresel etkenin mevcut olması gerekir.
Kısacası enfeksiyonlara bağlı yüksek ateş beyinde hasara neden olmaz. Sadece vücut ısısının uzunca bir süre 42 derecede kalması beyinde hasara neden olur. Vücut ısısının bu dereceye yükselmesi de ancak çevresel etmenlerin varlığı ile mümkündür.
“Termostat” sistemi nedir?
Bedenin iç “termostatı” vücut ısısını normal seviyesinin üzerine çıkardığında ateş meydana gelir. Bu termostat beynin hipotalamus adı verilen bölgesinde bulunur. Hipotalamus normal vücut ısısının 37 derece civarında olması gerektiğini bilir ve beyne ısıyı bu civarda tutması için sinyaller gönderir.
Ancak bazen hipotalamus bir enfeksiyon, hastalık ya da başka bazı durumlara tepki olarak vücut ısısının daha da yükselmesine izin verir. Bilim adamları bunun nedeninin, vücut ısısını yükseltmenin, vücudun enfeksiyonlara yol açan mikroplarla mücadele yöntemi olduğunu düşünüyorlar. Ancak hipotalamus vücut ısısının 41 derecenin üzerine tırmanmasına izin vermez.
Sosyal Medya