0-6 Yaş Grubu Çocuklarda Uyku Ve Bozuklukları

Uykuyu, çevreyle bilinçli iletişimin, organizmanın fizyolojik ihtiyacı sonucu istemli olarak kesilmesi hali olarak tanımlamak mümkündür.

Süresi ve düzenliliği yetersiz uykular sonucunda, çocukların günlük işlevlerinde yetersizlik vardır.

Durgunluk veya huzursuzluk, algılama güçlükleri, beslenme sorunu, duygu durum bozuklukları en sık karşılaşılan sorunlardandır.

Özellikle son 50 yılda, tıbbi teknolojinin yardımıyla uykunun özellikleri ile ilgili önemli araştırmalar yapılmış ve önemli bilgiler elde edilmiştir.

Uykuda Neler Oluyor?

Fizyolojik, endokrinolojik (hormonal) ve nörolojik değişiklikler yaşanıyor.

Uykunun fizyolojik özellikleri, uykunun süresi ve verimi ile ilgili durumlardır. Yeni doğmuş bir bebek günün 16-20 saatini uykuda geçirir. Gündüz ve gece farkı yoktur. 6 aylıktan itibaren gece ve gündüz farkı belirgin hale gelir. Gece uyku süresi uzundur. 2 yaşından itibaren uyku süresinde belirgin azalma vardır. 4-5 yaşından itibaren gündüz uyku ihtiyacı ortadan kalkar.

Uykuda Nörolojik Değişimler Nelerdir?

Beyin uyku sırasında farklı bir bilinç düzeyine geçer. Bu nöronlarınelektriksel özelliklerinin değişimi anlamına gelir. İki tip uyku sırasında gidiş-gelişler olur.

1-Rem (hızlı göz hareketlerinin yaşandığı paradoksal uyku)

2-Non- Rem

Rem uykunun görülen evresidir.

Uykunun diğer evreleri arasına serpeştirilmiş olarak yaşanır. Hızlı göz hareketleri, huzursuzluk vardır ancak kaslar hareket etmez.

Rem uyku süresi bebeklerde en fazladır , yaşla giderek azalır. Rem uykusunun bebeklerde özel işlevi olduğuna inanılır. Rem uykusu bebeklerde sinir hücresi yani nöronların olgunlaşmasına katkıda bulunur.

0-6 yaş gubu çocuklarda uyku ve bozuklukları

Uykuda Hormonal Değişiklikler Nelerdir?

Uyanıkken yüksek düzeyde olan kortizon ve adrenalin seviyeleri düşer. Hücrelerimizin büyüme ve yenilenmesi anlamında çok önemli olan büyüme hormonu uykuda salgılanır. Kranlıkta melatonin salgılanır ve uykunun devamlılığını sağlamada önemli bir maddedir.

Çocuklarda Uyku Bozuklukları Sık mıdır?

Tıbben sağlıklı çocuklar arasında % 20-30 oranında rastlanır. ailelerin doktora başvuru şikayetlerinden ve çocuklarının uyku düzenleri hakkında elde edilen veriler doğrultusunda belirlenmiş rakamlardır. Oldukça sık görülen bir sorun gibi görünmektedir.

Uyku Bozukluklarının Belirtileri Nasıl Olur?

3 şekilde gözlenir:

1-Güçlükle uykuya dalarlar veya uykuyu başlatamazlar

2-Uykuyu devam ettirmede sorun yaşanır.uyku sırasında aşırı hareketlenmeler,huzursuzluk , ağlama , uykuda konuşma, bacak krampları gibi davranışlarla şekillenir.

Uyku-uyanıklık arasında geçiş bozuklukları vardır.

3-Gündüz uyuklamaları : uyku süresi veya verimi yetersizse gündüz uyuklamalar başlar.

Uyku Bozukluklarının Nedenleri Neler Olabilir?

En sık görülen nedenlerin başında solunum ile ilgili problemler gelir.

Prematüre yani erken doğmuş bebeklerde ve normal yenidoğanlarda 10 saniye veya daha üzerinde apne denilen soluk tutmalar olabilir.

Büyük çocuklarda bademcik ve geniz eti hava yolu daralmasına sonuçta gürültülü solunum ve horlamaya neden olacaktır. uyku sık olarak kesintiye uğrar.

Uykuya dalma sorununa ve gece uyanmalarına neler etkili olabilir?

Anne-baba desteğine (yani sallanma, kucağa alma, beslenme gibi) sıkça ihtiyaç oluşması veya oyuncak ya da müzik gibi etkinliklere alıştırılması halinde çocuk her uyanma anında da bunları mutlaka isteyecektir.

Kategori: Prof.Dr.Serap Uysal, Yazarlar